Ontstaan
De gemeenteraad van Alphen aan den Rijn heeft in 2018 de visie op transformatiegebieden ‘Een Nieuwe Waarde’ vastgesteld met beleid om te komen tot transformatie van enkele delen van het sierteeltconcentratiegebied. Het gaat hier o.a. om het gebied tussen Valkenburgerlaan en Tuinstraat (Rijerskoop-Oost). De sierteelt is in alle deelgebieden binnen het sierteeltconcentratiegebied leidend, maar de wijze waarop dit wordt ingevuld verschilt per deelgebied. Hoe dichter bij de dorpskern, hoe minder intensief de sierteelt zich zal kunnen blijven manifesteren en hoe flexibeler kan worden omgegaan met de inpassing van neven- en/of vervolgfuncties. Er wordt gestreefd naar een toekomstbestendige economie, passend in het landschap en indien wenselijk gekoppeld aan bijv. natuurontwikkeling, zorgtuin, dagrecreatie en toerisme. De gemeenteraad van Alphen aan den Rijn heeft in 2018 de visie op transformatiegebieden ‘Een Nieuwe Waarde’ vastgesteld met beleid om te komen tot transformatie van enkele delen van het sierteeltconcentratiegebied. Het gaat hier o.a. om het gebied tussen Valkenburgerlaan en Tuinstraat (Rijerskoop-Oost). De sierteelt is in alle deelgebieden binnen het sierteeltconcentratiegebied leidend, maar de wijze waarop dit wordt ingevuld verschilt per deelgebied. Hoe dichter bij de dorpskern, hoe minder intensief de sierteelt zich zal kunnen blijven manifesteren en hoe flexibeler kan worden omgegaan met de inpassing van neven- en/of vervolgfuncties. Er wordt gestreefd naar een toekomstbestendige economie, passend in het landschap en indien wenselijk gekoppeld aan bijv. natuurontwikkeling, zorgtuin, dagrecreatie en toerisme. De smalle percelen, ontsluitingsbelemmeringen en omringende woningbouw lenen zich niet langer voor intensieve boomkwekerij. In de dorpsvisie ‘Kwaliteitskader voor Boskoop’ heeft de gemeente Alphen aan den Rijn dit gebied gekarakteriseerd als een gebied waar het cultuurhistorisch beeld behouden moet blijven. Dit is aanleiding geweest tot de oprichting van de Stichting Maatschappelijk Vastgoed Greenport Boskoop (SMVGB) op 25 november 2019. Deze stichting heeft het initiatief genomen om met grondeigenaren overeenkomsten af te sluiten voor overname van percelen, die beschikbaar gesteld worden voor een nieuwe invulling en functie. Centraal staat het behoud van het authentieke landschap en de cultuurhistorie van de boomkwekerij in Boskoop. Bezoekers krijgen alle gelegenheid de historie van dit de ‘Tuinen van Boskoop’ te beleven. Dit kan via wandelroutes over het terrein waarbij negen aan te leggen karakteristieke voetgangersbruggetjes ervoor zorgen dat het terrein goed ontsloten wordt. En het is ook een plek waar in en om het Boomkwekerijmuseum de geschiedenis van de boomkwekerij wordt gepresenteerd en waar men in het educatieve centrum niet alleen kennis op doet van het verleden, maar waar ook het verhaal van de kwekerij van de toekomst wordt verteld. Dat gaat dan met name over innovaties op het gebied van teeltechnieken en sortiment (klimaatadaptief, biodivers). De SMVGB zal de percelen beheren en ruimte beschikbaar stellen aan diverse stichtingen en verenigingen die zich zonder winstoogmerk met het behoud en promotie van de sierteelt bezighouden. Voorwaarde bij deze activiteiten is dat het cultureel landschapserfgoed intact en behouden blijft voor de toekomst. In de nabije toekomst zullen de organisaties die actief zijn in de ‘Tuinen van Boskoop’ zich verenigen in een op te richten coöperatie. Voordat het zover is, wil de stichting SMVGB een eerste stap zetten met het toegankelijk maken van het terrein, de inrichting van het terrein en de opstallen met hun maatschappelijke functies. De smalle percelen, ontsluitingsbelemmeringen en omringende woningbouw lenen zich niet langer voor intensieve boomkwekerij. In de dorpsvisie ‘Kwaliteitskader voor Boskoop’ heeft de gemeente Alphen aan den Rijn dit gebied gekarakteriseerd als een gebied waar het cultuurhistorisch beeld behouden moet blijven. Dit is aanleiding geweest tot de oprichting van de Stichting Maatschappelijk Vastgoed Greenport Boskoop (SMVGB) op 25 november 2019. Deze stichting heeft het initiatief genomen om met grondeigenaren overeenkomsten af te sluiten voor overname van percelen, die beschikbaar gesteld worden voor een nieuwe invulling en functie. Centraal staat het behoud van het authentieke landschap en de cultuurhistorie van de boomkwekerij in Boskoop. Bezoekers krijgen alle gelegenheid de historie van dit de ‘Tuinen van Boskoop’ te beleven. Dit kan via wandelroutes over het terrein waarbij negen aan te leggen karakteristieke voetgangersbruggetjes ervoor zorgen dat het terrein goed ontsloten wordt. En het is ook een plek waar in en om het Boomkwekerijmuseum de geschiedenis van de boomkwekerij wordt gepresenteerd en waar men in het educatieve centrum niet alleen kennis op doet van het verleden, maar waar ook het verhaal van de kwekerij van de toekomst wordt verteld. Dat gaat dan met name over innovaties op het gebied van teeltechnieken en sortiment (klimaatadaptief, biodivers). De SMVGB zal de percelen beheren en ruimte beschikbaar stellen aan diverse stichtingen en verenigingen die zich zonder winstoogmerk met het behoud en promotie van de sierteelt bezighouden. Voorwaarde bij deze activiteiten is dat het cultureel landschapserfgoed intact en behouden blijft voor de toekomst. In de nabije toekomst zullen de organisaties die actief zijn in de ‘Tuinen van Boskoop’ zich verenigen in een op te richten coöperatie. Voordat het zover is, wil de stichting SMVGB een eerste stap zetten met het toegankelijk maken van het terrein, de inrichting van het terrein en de opstallen met hun maatschappelijke functies.
Geschiedenis van Boskoop
Het veen rond Boskoop is ruim 5000 jaar geleden ontstaan. In het begin van de 13e eeuw werd het veen op grote schaal ontgonnen voor de winning van turf. De eigenaar van de Boskoopse veengronden was De Abdij van |Rijnsburg. In het jaar 1222 sprak de Abdij het verbod uit om de veengronden af te steken. De "heerlijkheid Buckescope" wordt binnen het Graafschap Holland gespaard voor turfafgravingen. De Abdij wilde de vruchtbare grond liever behouden dan eenmalig geld verdienen aan de verkoop van de turf. De veenlaag bleek uitstekend geschikt voor het kweken van bomen. Eerst kweekten de Boskoopse boeren uitsluitend bomen voor eigen gebruik. Later kwamen daar nutsgewassen bij, zoals vruchtbomen. Vanaf de 15e eeuw werd er geleidelijk overgestapt op het telen van ander bomen en sierheesters. Aan het einde van de 19e eeuw kwam de export van boomkwekerijproducten op gang. In de periode 1900-1910 was er sprake van een vrijwel volledige omwenteling van de "nuttigheidsgewassen"(zoals vruchtbomen) naar de houtige "sierteeltgewassen.". Door de afwatering begon het veen in te klinken en zakte de bodem. Om het natter worden van de percelen tegen te gaan werden de percelen in de lengterichting van extrasloten voorzien. Zo ontstond het fijnmazige Boskoopse slagenlandschap. Het water werd afgevoerd door het veenriviertje de Gouwe.
Over De Tuinen van Boskoop
De Tuinen van Boskoop vormen het hart van een eeuwenoude traditie in de Nederlandse sierteelt. Wat ooit begon als een kleinschalige boomkwekerij in een veenlandschap, is uitgegroeid tot een plek waar verleden, heden en toekomst van de boomteelt samenkomen. Hier vertellen we niet alleen het verhaal van de rijke geschiedenis van Boskoop, maar laten we ook zien hoe de sierteelt zich blijft ontwikkelen en innoveren.
Een levend erfgoed
In de Tuinen van Boskoop staat het behoud van het cultuurhistorische landschap centraal. Bezoekers worden uitgenodigd om de unieke slagenstructuur van het landschap te ontdekken, een overblijfsel van eeuwen aan boomkwekerij. Door de zorgvuldige balans tussen natuur en innovatie bieden de tuinen een plek waar zowel historie als toekomst tot leven komen.
Duurzame innovatie
Naast het behoud van historisch erfgoed, ligt de nadruk op duurzame en toekomstbestendige ontwikkelingen. Innovaties op het gebied van biodiversiteit, klimaatadaptatie en teelttechnieken worden hier niet alleen toegepast, maar ook gedeeld met het publiek. Het educatieve centrum in de Tuinen van Boskoop biedt uitgebreide informatie en interactieve mogelijkheden om meer te leren over deze belangrijke thema’s.
Eenontmoetingsplek voor iedereen
De Tuinen van Boskoop zijn niet alleen een plek voor de sierteeltliefhebber, maar ook voor families, toeristen, en scholieren. Of u nu geniet van een ontspannen wandeling door het landschap, deelneemt aan een rondleiding of een van de vele evenementen bezoekt, er is voor ieder wat wils. Met speciale programma’s voor scholen en samenwerkingen met diverse organisaties, blijft de tuinen een plek van educatie, ontspanning en verbinding.
Toekomstvisie
De missie van de Tuinen van Boskoop is om zowel het historische landschap te behouden als nieuwe generaties te inspireren. De transitie van het gebied biedt een kans om het sierteeltverhaal van Nederland op een vernieuwende manier te vertellen en toegankelijk te maken voor iedereen.